De Kruidenklets is verhuisd!

Pas enkele maanden geleden ging mijn blog hier van start als een proefprojectje.
Vanaf 9 mei 2007 is AnneTannes Kruidenklets nu terug te vinden op haar definitieve stek, als onderdeel van AnneTannes Kruidenmand.
Ik verwelkom je graag daar...

7 mei 2007

Zaaier

Arnica montana

met zaaizak en zaaiviool
loop ik luidop sprekend door de lente
de barmhartige regen tegemoet
en in de suizende westenwind
fluistert de levensgeest
die de hele winter lang
boven het haardvuur prijkte

tot wortels hun greep
in de aarde hebben gezet
zullen fraai hertshooi en wolverlei
het valkruid van weleer
dat ooit eens in de Kempen groeide
weer tot kiemen komen in mijn tuin

zodra de wachtende maan
voorbij de nieuwe zal staan
en de opbouw
aan de vruchtbaarheid zal sluiten

(Uit: Weldadige Regen - Achilles Cools)

Achilles Cools is een beeldend kunstenaar / dichter / natuurliefhebber / kauwenvriend uit de Kempen. Zijn tuin van meerdere hectaren groot in een bosrijk gehucht in Geel is een heemtuin in de ware zin van het woord: geen verzameling wilde inheemse planten die willekeurig bij elkaar zijn geplant, maar een geheel van unieke Kempense biotopen, elk met hun eigen flora. Je vind er struwelen, hooilandjes, moerassen en vennen...
Ik heb niet de illusie dat mijn tuin ooit maar die van Achilles Cools kan benaderen, maar hij is in die zin wel een voorbeeld voor mij, dat ik ook tracht om de natuur te begeleiden, maar niet te dwingen, om inheemse planten een vrijplaats te geven, om een toevluchtsoord te creëren voor dat beetje natuur dat ons nog rest...

6 mei 2007

Wachtend op de regen...


koekoeksspog op veldzuring
Originally uploaded by AnneTanne.
(…)

En wie nu niet uitsterft
Heeft diepe wortels in de tijd
Zoals de paardenstaarten de hondsnetels
De duivekervel het dubbelloof
Het dubbelmonstrum mens

(…)

En wie nu niet uitsterft
Vecht tegen de gruwelijke sappen der verwildering
Walgend van koekoeksspeeksel
Wachtend op de regen
En de kortstondige gelukzaligheid van eiken
Die met gesloten ogen drinken.

(Uit: Kempense Lentezangen II - Robin Hannelore)

Robin Hannelore en Achilles Cools zijn dichtende natuurliefhebbers/natuurminnende kunstenaars uit de Kempen.
In hun poëzie komt vaak de pijn naar voor om de teloorgang van veel natuur in ‘mijn’ Kempen…
Het bovenstaande fragment uit een gedicht in ‘De Kempense zwanezang’ van Robin Hannelore voelde ik de huidige droogteperiode weerspiegeld, en voel ik de angst van ‘wat hebben we onze aarde aangedaan…’

5 mei 2007

Belofte maakt schuld... Medicinaal gebruik van het herderstasje.

Tja, een beetje later dan gepland…
Ik heb nog steeds behoefte aan een agenda van elastiek, je weet wel, zo één waar je activiteiten aan kan blijven toevoegen, zonder dat je het te druk krijgt…

Maar ik ging het toch over het Herderstasje hebben?
Ik vertelde in mijn verhaaltje over de naamgeving al, dat het herderstasje in het verleden ook wel bloedkruid werd genoemd, omwille van zijn samentrekkende eigenschappen en het daaruit volgende gebruik bij bloedingen. En ook tegenwoordig wordt het herderstasje vooral gebruikt bij bloedingen. Het kruid wordt onder andere toegepast bij inwendige bloedingen zoals menoragghieën (overvloedig menstrueel bloedverlies) en metroragghieën (baarmoederbloeding die geen verband heeft met de menstruele cyclus), maar ook bij uitwendige bloedingen zoals een bloedneus of bloedend tandvlees. En in het verleden was het vertrouwen in de bloedstelpende kwaliteiten van het herderstasje wel heel groot. Men geloofde dat een bloeding uit het rechterneusgat gestopt kon worden door een herderstasjes-plant in de linkerhand te houden en omgekeerd.
Daarnaast heeft het herderstasje net zoals bijvoorbeeld meidoorn een regulerend effect op de bloeddruk: het verlaagt een te hoge, en verhoogt een te lage bloeddruk. (Maar gebruik het kruid bij de behandeling van bloeddrukproblemen enkel onder dokterstoezicht!) Ook stimuleert het de bloedsomloop, en kan daarom een toepassing krijgen bij spataderen en zware benen als gevolg daarvan.
Het herderstasje is vochtafdrijvend, en een urinair antisepticum, maar dit zijn zeker geen belangrijke indicaties van het kruidje.

Er zijn weinig bijwerkingen of contra-indicaties bekend voor het herderstasje, maar het gebruik wordt ontraden tijdens de zwangerschap omdat het eventueel contracties kan opwekken. (Na de bevalling kan het dan wel weer nuttig zijn, bv bij post-partum bloedingen.)
Net zoals bij veel andere kruiden is wel enige voorzichtigheid geboden bij de combinatie met bepaalde geneesmiddelen. Zeker wanneer je medicijnen gebruikt tegen hartritmestoornissen, bepaalde plaspillen, digitalis-preparaten en theophylline (gebruikt bij asthma) moet je met je arts overleggen. Theoretisch kan er ook interactie zijn tussen herderstasje en medicijnen gebruikt bij de behandeling van lage bloeddruk, of bij MAO-remmers (een bepaald soort, relatief weinig gebruikte anti-depressiva. Als je deze antidepressiva gebruikt zal je steeds gewaarschuwd worden dat je geen voedsel mag gebruiken dat tyramine bevat, zoals noten en oude kaas. Ook herderstasje bevat een beetje tyramine, maar die hoeveelheid zal over het algemeen verwaarloosbaar zijn.)
Ik wil met deze laatste toevoeging, over problemen bij het combineren van kruiden met geneesmiddelen, geen paniek zaaien, maar er wel even op wijzen dat wanneer kruiden gebruikt worden omwille van hun medicinale werking (en je dus over het algemeen dagen lang hetzelfde kruid gebruikt), je er toch rekening mee moet houden dat je niet altijd straffeloos kruidengeneesmiddelen en andere geneesmiddelen door elkaar mag gebruiken. ‘Natuurlijk’ betekent niet perse onschadelijk.
Vooral mensen die bloedverdunnend middelen gebruiken moet zich goed realiseren dat veel kruiden (niet het herderstasje) niet goed samengaan met die medicijnen, en dat ze als ze kruiden toevoegen aan hun bloedverdunners, ze hun arts daarvan op de hoogte moeten brengen en eventueel hun bloedstolling extra moeten laten controleren!

3 mei 2007

Bezoek van de spinselmot...


Ja, ik ben nog niet helemaal klaar met het aanpassen van de site, maar kan het bloggen niet laten...

Even iets dat echt niks met kruiden en planten te maken heeft, maar dat soms bij tuinierende en natuurminnende mensen in deze tijd van het jaar wat onrust veroorzaakt. Soms merk je plots in je tuin of in een natuurgebied stuiken op die geheel of gedeeltelijk ingesponnen zijn. Soms is de 'aantasting' zo erg dat een struik op een nacht tijd in een wazig spook lijkt te zijn veranderd. Vooral de kardinaalsmuts is hiervoor een gewillige kandidaat.



De 'schuldige' hieraan is, met een geleerd woord, de Hyponomeuta padellus, de spinselmot of stippelmot. En ik weet het, het is best even schrikken als je een struik plots helemaal ingesponnen en kaalgevreten ziet worden. Maar eigenlijk is er geen reden tot paniek... Inderdaad, de rupsjes (klik eventueel even op de foto om ze beter te zien) eten een struik soms helemaal kaal, maar na een week of zo zijn ze alweer verdwenen en de struik herstelt zich in minder dan geen tijd. Er is dus geen enkele reden om naar de gifspuit te grijpen.



In één van de kardinaalsmutsen in mijn tuin zitten vrijwel elk jaar een paar spinsels (een volledig ingesponnen boom heb ik hier nog niet gezien, maar op weg naar mijn werk is er een gebiedje waar ik dat wel eens zie gebeuren). Ik laat ze begaan, en de talrijke vogels in mijn tuin zijn er blij mee.

In sommige gemeenten worden deze nesten te vuur en te zwaard bestreden, wellicht door een groendienst die het onderscheid met eikenprocessierupsen niet kan of durft maken, maar eigenlijk is het nauwelijks zinvol... Eéns de spinsels in de boom zitten, is het 'esthetische kwaad' toch al geschied (al moet ik dus toegeven dat ik het wel iets vind hebben hoor, een volledig ingesponnen struik in een bos of heidegebied... ga je je weer afvragen of witte wieven ook niet daarmee kunnen te maken hebben), en de struik herstelt zich na een gifsproeibeurt echt niet sneller dan zonder...



Weet je, als iemand na vandaag even met interesse een spinselmottennest van dichtbij gaat bekijken, dan vind ik dat mijn 'missie' alweer geslaagd is....